توحید مُفضّل

دعوت مردم به تامل و تدبر درباره اشا و موجودات پیرامون خود یک شیوه قرآنی است.با یک نگاه در می یابیم که قرآن کریم بارها و بارها مردم را به تدبر و نگریستن در چیزهایی فراخوانده که مردم در طول روز و بلکه هر لحظه و هر ساعت با آن در تماس هستند.امام صادق علیه السلام نیز در تبیین معارف الهی به یاران خود،بر این نکته بسیار تاکید دارد و کتاب توحید مفضل نمونه روشن آن است.در این کتاب امام صادق علیه السلام همچون فیلسوف الهی متکلمی زبردست،پزشکی حاذق،تحلیل گری شیمی دان،تشریح کننده ای متخصص و در یک کلام عالمی آگاه به همه ی پدیده های آسمانی و زمینی،از حقایق عالم گرده بر می دارد و برگی از دفتر علوم شگفت انگیز خود را پیش چشم همگان به تماشا می گذارد.در بخشی از کتاب برای منفعت آب دهان می خوانیم که آب دهان پیوسته به سوی دهان جاری است و گلو و زبان کوچک را تر نگه می دارد تا نخشکد،و باعث هلاک انسان نشوند.همچنین اگر تری دهان نباشد که غذا را نرم و گوارا نماید فرو بردن آن غیر ممکن می شود.گواه این سخن مشاهده و تجربه است.بدان که رطوبت مرکب غذاست که آن را به معده می رساند،و خود به سوی صفرا جاری می شود و این به مصلحت انسان است،چون اگر صفرا خشک گردد،انسان می میرد.

توحید مفضل حدیثی است طولانی مشتمل بر سخنان امام صادق علیه السلام با موضوع محوری اسرار آفرینش که طی چهار جلسه بر مفضل بن عمر جعفی املا شده است.

جلسه اول:اسرار آفرینش در انسان

جلسه دوم:اسرار آفرینش در حیوانات

جلسه سوم:اسرار آفرینش در طبیعت

جلسه چهارم:اسرار بلا ها و آفت ها