اطلاعات بیشتر
در بین منابع طب روایی, رساله ی شریفه ی ذهبیه که از قلم مبارک حضرت ثامن الحجج علی بن موسی الرضا علیه السلام تراوش کرده از ویژگی های خاصی برخوردار است به گونه ای که مامون و دانشمندان عصر را به خود مجذوب کرد و سبب شد مامون دستور دهد آن را با آب طلا بنویسند و به همین مناسبت به رساله ی ذهبیه شهرت یافت. لذا بسیاری از بزرگان به ترجمه و شرح این رساله اهتمام داشته اند.از مهمترین ویژگی های رساله ذهبیه آن است که غالب مباحث طبی, در آن مطرح شده است لذا می تواند سرفصلی مناسب برای سایر روایات طبی قرار گیرد.آنچه بر مزیت این رساله افزوده است فرازمان و فرامکان بودن آن است; چناچه حضرت در پایان رساله به ان اشاره می فرمایند:
« هرکس به آنچه در این رساله بیان کرده ام عمل کند و بدن خود را طبق آن تدبیر نماید به اذن خداوند بدن او سالم و از تمام بیماری ها در امان خواهد بود.»
این کتاب در سه فصل تنظیم شده است:
فصل اول با عنوان ضرورت احیا طب الائمه علیهم السلام
فصل دوم با عنوان متن و ترجمه رساله ی ذهبیه
فصل سوم با عنوان پاسخ به شبهات پیرامون سند و متن رساله
در بخشی از این کتاب می خوانیم:
ایار (سومین ماه بهار)سی و یک روز است. در آن بادها صاف می شود (گرد و غبار ندارد و به ملایمت می وزد) و آن آخرین ماه فصل بهار است. از خوردن شوریجات و گوشت های غلیظ و سنگین و (دیر هضم) مثل کله پاچه و گوشت گاو و شیر, نهی شده است. برای استحمام اول روز رفتن مفید است.در این ماه کار سخت بدنی قبل از غذا خوب نیست.
حزیران (اولین ماه تابستان) سی روز است. در این ماه غلبه خلط بلغم( که معادل مزاج زمستان و سرد و تر است) و غلبه خلط خون (که معادل مزاج فصل بهار و گرم و تر است) از بین می رود و زمان غلبه خلط صفرا( که معادل مزاج فصل تابستان و گرم و خشک است ) فرا می رسد. در آن از کارهای سخت و خوردن گوشت پرچرب و زیاد خوردن گوشت و بوییدن مشک و عنبر نهی شده است. در این ماه خوردن سبزی هایی که مزاجش خنک است مانند کاسنی و خرفه و خیار سبز و خیار چنبر و شیر خشت و میوه های آبدار نافع است.
همچنین استفاده از ترشیجات و هم چنین از گوشت ها; گوشت بز تازه دندان درآورده (بزغاله) و بزکوهی و از گوشت پرندگان; گوشت مرغ, تیهو, دُرّاج و شیر حیوانات و ماهی تازه نافع است.
تموز( دومین ماه فصل تابستان) سی و یک روز است.در این ماه حرارت بسیار شدید شده و آب ها کم می شود. نوشیدن آب خنک, ناشتا و خوردن چیزهایی که مزاجش سرد و تر است مفید است.
(کتاب رساله ی ذهبیه / صفحه 47 )
