اطلاعات بیشتر
کتاب پیش رو, تلاشی برای آشنایی کاربردی و نظری با مبانی شعر است. بدون شک نخستین ضرورت برای ورورد به عالم شعر, استعداد و علاقه است. بعد از این مرحله است که مجموعه هایی از این دست, می توانند برای مخاطبان کارگشا باشند; اما کارگشا بودن, هرگز به معنای کافی بودن نیست; زیرا پس از آشنایی مختصر با شناخته های شعر, کار مخاطب علاقه مند برای کشف ناشناخته های آن آغاز خواهد شد. بسیاری از نوآموزن شعر, به سختی و با سپری شدن زمان طولانی, با برخی مسائل مقدماتی و پیش پا افتاده شعر کنار می آیند و با مرارت حاصل از گذر زمان , بایدها و نبایدهای شعر را فرا می گیرند و عده ای از انان به همین علت, در نیمه های راه بی انگیزه و دلسرد می شوند در صورتی که اگر به هنگام با مبانی شعر و شاعری آشنا شوند,در کیفیت سروده های خود, تفاوت قابل ملاحظه ای را احساس می کنند.
این کتاب در 4 فصل تنظیم شده است
کلیات در موضوعاتی چون چیستی شعر, الهام شاعرانه, قالب های شعر فارسی, آشنایی با چند اصطلاح, سبک های شعر فارسی و عناصر شعر
فصل اول صورت شعر در سه بخش زبان شعر و موسیقی شعر و بافت شعر شامل موضوعاتی چون مباحث بنیادی زبان شعر, شگردها و استفاده های زبانی, لغزش ها و آسیب های زبانی, موسیقی بیرونی, موسیقی کناری, موسیقی درونی,موسیقی معنوی و لغزش ها و آسیب های موسیقی, محور عمودی و افقی شعر ...
فصل دوم سیرت شعر در دو بخش خیال و عاطفه در موضوعاتی چون تشبیه ,استعاره و ...و لغزش ها و آسیبهای صور خیال و صدق عاطفی , اقناع عاطفی و ...
فصل سوم فکرت شعر در موضوعاتی چون موضوع و درون مایه و مضمون و موتیف, لحن و حس و اندیشه
فصل چهارم مباحث تکمیلی شعر در موضوعاتی چون کشف شاعرانه, آشنایی زدایی,عینیت و ذهنیت و نماد و اسطوره و ...
در بخشی از این کتاب می خوانیم:
بسیارند شاعرانی که استعداد شگرفی در سرودن شعر دارند و از جوش و خروش عاطفی لازم هم برخوردارند; اما با زبان روزگار خود میانه خوبی ندارند و زبان شعر آنان همان زبان پیشینیان است. در واقع این دسته از شاعران, مجموعه ای از واژگان نخ نما و اصطلاحات فرسوده را دست به دست می کنند. این رویکرد به زبان, در بسیاری از موارد, فضای محتوایی شعر را نیز محصور می کند و مضامین را به تکرار می رساند.تک ساحتی شدن شعر, یکی از بیماری های مسری است که حاصل اینگونه طبع آزمایی هاست; اما باید دانست« که یک شاعر با مردم زمانه خود سخن می گوید, نه با مردمی که قرن ها پیش از او زیسته و درگذشته اند; پس انتظار می رود و مرکز توجه اش به زبان آنها باشد و در انتخاب واژگان و شیوه جمله بندی , قراردادهای رایج عصر خود را در نظر گیرد. برای شاعر امروز, بسیار طبیعی تر است که از بین دو واژه هم معنی « اختر » و « ستاره » دومی را برگزیند و یا از کاربرد همی به جای می پرهیز کند.»
شادابی و پویایی شعر تا حد زیادی مرهون این رویکرد است. مجموعه واژگان و اصطلاحاتی که بار سنگین موسیقی, خیال,عاطفه و اندیشه را دریک شعر به دوش می کشند باید ساخته و پرداخته دوران شاعر باشد که شاعر درآن می زید; نه مجموعه ای از کلمات پا به سن گذاشته که ریشه در دوران ما ندارند. به قول سیمین بهبهانی,غزل سرای بنام معاصر, « زبان اگر تغییر نکند, پیر می شود, می میرد, تحرک خود را, قدرت القای مفهوم را از دست می دهد. واژه ها هرچه مستعمل و هرچه کهنه تر می شوند, ارزش خود را بیشتر از دست می دهند.»
( کتاب تار و پود / صفحه 93 )
