بانوی تراز

این کتاب که جمع بندی گفتارهای امام خمینی و مقام معظم رهبری در مورد زن، می باشد، از نه بخش زیر تشکیل شده است:

بخش اول:کلیات

بخش دوم:الگوها

بخش سوم:زن در اسلام

بخش چهارم:زن در دیدگاه غربی

بخش پنجم:جنایات طاغوت به زنان

بخش ششم:تاثیر انقلاب اسلامی بر زنان

بخش هفتم:نقش زنان در انقلاب اسلامی

بخش هشتم:رسالتها و وظایف زنان

بخش نهم:مسئولیت ها در برابر زنان

در بخشی از کتاب می خوانیم:

تربیت فرزندان
از جمله وظایفی که بر عهده ی زنان در داخل خانه و خانواده است، مسأله ی تربیت  فرزند است. زنانی که به خاطر فعالیتهای خارج از خانواده از آوردن فرزند استنکاف  میکنند برخلاف طبیعت بشری و زنانه ی خود اقدام میکنند خداوند به این راضی  نیست. کسانی که فرزند و تربیت فرزند و شیر دادن به بچه و در آغوش مهر و عطوفت  بزرگ کردن فرزند را برای کارهایی که خیلی متوقف به وجود آنها هم نیست رها  میکنند دچار اشتباه شده اند بهترین روش تربیت فرزند انسان این است که در  آغوش مادر و با استفاده از مهر و محبت او پرورش پیدا کند زنانی که فرزند خود را از  چنین موهبت الهی محروم میکنند اشتباه میکنند؛ هم به ضرر فرزندشان هم به  ضرر خودشان و هم به ضرر جامعه اقدام کرده اند اسلام این را اجازه نمی دهد. یکی  از وظایف مهم زن عبارت از این است که فرزند را با عواطف با تربیت صحیح با دل  دادن و رعایت و دقت آن چنان بار بیاورد که این موجود انسانی - چه دختر و چه پسر  وقتی که بزرگ شد از لحاظ روحی یک انسان سالم بدون عقده بدون گرفتاری  بدون احساس ذلت و بدون بدبختیها و فلاکتها و بلایایی که امروز نسلهای جوان و  نوجوان غربی در اروپا و آمریکا به آن گرفتارند بار آمده باشد.  
عزیزان من شما ببینید زنان غربی به خاطر اینکه به خانواده اهمیت ندادند به  تربیت فرزند اهمیت ندادند امروز کار جوامع غربی به جایی رسیده است که میلیونها نوجوان تبهکار و فاسد در کشورهای اروپایی و آمریکایی در زیر سایه ی آن تمدن  مادی آن کاخهای سربرافراشته آن پایگاههای اتمی آن آسمان خراشهای صد  و چند طبقه آن پیشرفتهای علمی و تکنولوژیک در سن ده سالگی، دوازده سالگی  مشغول تبهکاریند؛ دزدند قاتلند ،قاچاقچیند ،معتادند، سیگار میکشند، حشیش  می کشند این به خاطر چیست؟ به خاطر آن است که زن غربی، قدر خانواده را  ندانست.  
در گذشته وضع زنان غربی این طور نبود از سی چهل پنجاه سال قبل وضع  زنان غربی - بخصوص در آمریکا و بعضی از کشورهای اروپایی - روز به روز بدتر شد. آن  روزی که زنان غربی این راه غلط را شروع نمودند فکر نمیکردند که سی سال دیگر  چهل سال دیگر پنجاه سال دیگر کشور و جامعه ی آنها دچار چنین وضعی شود که  نوجوان دوازده ساله هفت تیر ببندد یا چاقوی ضامن دار در جیب خود بگذارد و به  هنگام شب یا روز در گوشه و کنار خیابانهای نیویورک یا لندن یا بقیه ی شهرهای  غربی اگر توانست کسی را بکشد بدون هیچ ملاحظه ای بکشد وضعشان به اینجا  رسیده است. وقتی خانواده از هم پاشید وضعیت اینگونه میشود.

زن عنصر تشکیل و بقای خانواده  
در واقع خانواده را هم زن به وجود میآورد و اداره میکند این را بدانید. آن عنصر  اصلی تشکیل خانواده زن است نه مرد بدون مرد ممکن است خانواده ای باشد.  یعنی اگر فرض کنیم در خانواده ای مرد خانواده حضور نداشته باشد یا از دنیا رفته  باشد، زن خانواده اگر عاقل و با تدبیر و خانه دار باشد خانواده را حفظ میکند؛ اما اگر  زن از خانواده ای گرفته شد مرد نمیتواند خانواده را حفظ کند. بنابراین خانواده را  زن حفظ میکند.  
 

علت اهمیت زن در اسلام
علت اینکه اسلام این قدر به نقش زن در داخل خانواده اهمیت می دهد همین است که زن اگر به خانواده پایبند شد علاقه نشان داد به تربیت فرزند اهمیت داد  به بچه های خود رسید آنها را شیر داد آنها را در آغوش خود بزرگ کرد برای آنها  آذوقه های فرهنگی قصص ،احکام حکایتهای ،قرآنی ماجراهای آموزنده فراهم  کرد و در هر فرصتی به فرزندان خود مثل غذای جسمانی چشانید، نسلها در آن جامعه  بالنده و رشید خواهند شد این هنر زن است و منافاتی هم با درس خواندن و درس  گفتن و کار کردن و ورود در سیاست و امثال اینها ندارد.

تقابل اسلام با جاهلیت ظالم به زن در سه عرصه
اسلام در مقابل جاهلیتی که به زن ظلم میکرد ایستادگی کرد؛ هم در میدان  معنویت و فکر و ارزشهای انسانی هم در میدان حضور سیاسی و هم از همه بالاتر  در عرصه ی خانواده زن و مرد ناگزیر اجتماع کوچکی به نام خانواده دارند که اگر در  جامعه ای ارزش گذاری درست صورت نگیرد اولین نقطه ای که به زن ستم میشود  داخل خانواده است. در هر سه عرصه اسلام ارزش گذاری کرده است.  
در زمینه ی مسائل معنوی زنان جزو پیشگامان حرکت معنوی انسان به سوی  پیشرفتها هستند در قرآن وقتی میخواهد برای انسانهای مؤمن مثال بزند.  می فرماید: « و ضرب الله مثلا للذین آمنوا امرأت فرعون از یک زن مثال می زند. آنجایی  که بحث ایمان و اسلام و صبر و صدق و مجاهدت در راه به دست آوردن ارزشهای  انسانی و اسلامی و معنوی است میفرماید: «ان المسلمين والسلمات والمؤمنين و  المؤمنات والقانتين والقانتات والصادقين والصادقات والصابرين والصابرات در این  آیه ده عنوان برای ارزشهای معنوی ذکر میشود ،اسلام ایمان ، قنوت، صدق، صبر  خشوع و دیگر چیزها زن و مرد در این میدان دوش به دوش حرکت میکنند و پیش  می روند؛ هر دو را ذکر میکند. این بت مردگرایی را که در جاهلیتها همیشه به وسیله ی  مردان و حتی به وسیله ی زنان پرستیده میشد اسلام در این آیات میشکند. در  میدان مسائل سیاسی و اجتماعی بیعت زن را یک امر لازم و یک مسأله ی زنده معرفی  می کند.  
شما ملاحظه کنید که در دنیای غرب و همین کشورهای اروپایی که این همه مدعی دفاع از حقوق زنان هستند که تقریباً همه اش هم دروغ است تا دهه های اول  این قرنی که تمام شد زنان نه فقط حق رأی نداشتند نه فقط حق گفتن و انتخاب  کردن نداشتند حق مالکیت هم نداشتند. یعنی زن مالک اموال موروثی خودش هم  نبود؛ اموال او در اختیار شوهر بود در اسلام بیعت ،زن مالکیت زن حضور زن در این  عرصه های اساسی سیاسی و اجتماعی تثبیت شده است: «اذا جاءك المؤمنات يبايعنک  على ان لا يشركن بالله. زنها می آمدند با پیغمبر بیعت میکردند. پیغمبر اسلام نفرمود  که مردها بیایند بیعت کنند و به تبع آنها هر چه که آنها رأی دادند هرچه که آنها  پذیرفتند زنها هم مجبور باشند قبول کنند؛ نه گفتند زنها هم بیعت میکنند  آنها هم در قبول این حکومت در قبول این نظم اجتماعی و سیاسی شرکت میکنند.  غربی ها هزار و سیصد سال در این زمینه از اسلام عقبند و این ادعاها را میکنند در  زمینه ی مالکیت نیز همین طور؛ و در زمینههای دیگری که مربوط به مسائل اجتماعی  و سیاسی است.

ابعاد نگاه اسلام درباره ی زن  
خواهش میکنم دختران جوان و تحصیل کرده و بانوان آگاه و هوشمند به نکته ای  که می خواهم بگویم درست توجه کنند زن را از سه دیدگاه میشود مورد ملاحظه قرار  داد تا بینش اسلامی نسبت به او آشکار شود.

الف) بعد معنوی زن  
یکی نقش زن به عنوان انسانی در راه تکامل معنوی و نفسانی است که در این  دیدگاه زن و مرد با یکدیگر هیچ تفاوتی ندارند در تاریخ زنان بزرگ و برجسته ای  حضور داشته اند؛ همچنان که مردان بزرگ و برجسته ای بوده اند. در قرآن، وقتی  خدای متعال میخواهد برای مؤمنین مثال بزند از زن مثال می زند: « وَ ضَرَبَ اللهُ مَثَلًا  لِلَّذِينَ آمَنُوا امْرَأَتَ فِرْعَوْنَ . زن به عنوان عنصر مؤمن برجسته ای که نظیر او در میان  انسانهای آن روز هم نبود یا کمیاب بود حضور دارد. این از دیدگاه اول.

ب) بعد فعالیتهای اجتماعی سیاسی، علمی و اقتصادی
دیدگاه دوم در زمینه ی فعالیتهای اجتماعی ،سیاسی علمی و اقتصادی است.  از نظر اسلام میدان فعالیت و تلاش علمی و اقتصادی و سیاسی برای زنان کاملا باز  است. اگر کسی با استناد به بینش اسلامی بخواهد زن را از کار علمی محروم کند از  تلاش اقتصادی بازدارد یا از تلاش سیاسی و اجتماعی بی نصیب سازد به خلاف حکم  خدا عمل کرده است. زنان به قدری که توان جسمی و نیازها و ضرورت هایشان اجازه  می دهد میتوانند در فعالیتها شرکت کنند آنها هر چه می توانند تلاش اقتصادی  و سیاسی و اجتماعی کنند شرع مقدس مانع نیست. البته چون از لحاظ جسمانی  زن ظریف تر از مرد است، لذا ضرورتهایی دارد تحمیل کار سنگین بر زن ظلم به زن  است. اسلام این را توصیه نمیکند؛ چنان که منع هم نمیکند. البته از امام علی بن ابی  طالب عليه الصلاة والسلام نقل است که فرمود: «الْمَرْأَة رَبْحانَةً وَلَيْسَتْ بِقَهْرَمانَة يعنى  زن گل است، قهرمانه نیست. قهرمان یعنی پیشکار و خدمتگزار آبرومند. خطاب  به مردان میگوید که زنان در خانه های شما مثل گلی لطیفند که باید نسبت به آنها  با کمال ظرافت و دقت رفتار کرد زن پیشکار شما و خدمتگزار شما نیست که خیال  میکنید کارهای سنگین را باید به او محول کرد. این مسأله ی مهمی است.  
.... اینکه بعضی مردان وقتی میخواهند ازدواج کنند شرط قائل میشوند که زن  باید حتماً کار کند و شغل و درآمدی داشته باشد خطاست گرچه خلاف شرع نیست، اما  اسلام به چنین کاری هم توصیه نمیکند. اینکه ما بگوییم زن را از فعالیت اقتصادی  و اجتماعی ممنوع کنیم به استناد نظر اسلام غلط است. اسلام چنین حرفی نگفته  است. اما از آن طرف این را هم که زن را مجبور به انجام کارهای سنگین و تلاشهای  دشوار اقتصادی اجتماعی یا سیاسی کنند اسلام توصیه نکرده است. نظر اسلام، یک  نظر میانه است. یعنی زن اگر فرصت و فراغت داشته باشد بچه داری مانع او نگردد  شوق و علاقه و نیرو و توان جسمانی داشته باشد و بخواهد وارد فعالیتهای اجتماعی  سیاسی یا اقتصادی شود مانعی ندارد. اما اینکه او را مجبور کنند و بگویند باید حتماً  شغلی بپذیری روزی فلان قدر کار کنی تا با درآمد آن بتوانی در تأمین هزینه ی خانوار  سهمی به عهده بگیری نه این را هم اسلام از زن نخواسته است. این را هم یک نوع  تحمیل بر زن به حساب می آورد.
پس به طور خلاصه در دیدگاه دوم نظر اسلام این است که در میدان فعالیت  علمی، اقتصادی اجتماعی و سیاسی نباید بر زن تحمیل و اجبار کرد؛ چنان که به سد  کردن راه او هم نباید پرداخت اگر خانمها میخواهند وارد فعالیتهای اجتماعی و  سیاسی شوند مانعی نیست . البته فعالیت علمی خیلی خوب است و بر سایر فعالیت ها  ترجیح دارد.

ج) بعد خانوادگی زن  
دیدگاه سوم نگاه به زن به عنوان یک عضو در خانواده است که این از همه مهم تر  به نظر می رسد. عزیزان من در اسلام به مرد اجازه داده نشده است که به زن زور بگوید  و امری را بر او تحمیل کند برای مرد در خانواده حقوق محدودی قرار داده شده است  که از روی کمال مصلحت و حکمت است. این حقوق برای هر کس گفته و تشریح شود  مورد تصدیق قرار خواهد گرفت. همچنین برای زن نیز در خانواده، حقوقی معین شده  است که آن هم از روی مصلحت است. مرد و زن هر کدام طبیعت، اخلاق، روحیات  و غرایزی دارند که ویژه ی خودشان است. آنها اگر از خلقیات ویژه ی خود به طور  صحیح استفاده کنند در خانواده زوجی کامل و هماهنگ و مساعد تشکیل میدهند.  اگر مرد زیاده روی کرد تعادل به هم میخورد اگر زن هم زیاده روی کرد، تعادل به هم  می خورد. اسلام در داخل خانواده دو جنس زن و مرد را مانند دو لنگه ی یک در دو  چشم در چهره ی انسان دو سنگر نشین در جبهه ی نبرد زندگی و دو کاسب شریک در  یک باب مغازه قرار داده است. هر کدام از این دو طبیعت خصوصیات و خصلتهایی  هم در جسم و روح و فکر و هم در غرایز و عواطف دارند که ویژه ی خودشان است. این  دو جنس اگر با همان حدود و موازینی که اسلام معین کرده است در کنار هم زندگی  کنند، خانواده ای ماندگار و مهربان و با برکت و پرفایده خواهند داشت.

اصول مهم درباره ی اشتغال زنان  
از جمله ی مسائلی که مطرح میشود مسئله ی اشتغال بانوان است. اشتغال بانوان  از جمله ی چیزهایی است که ما با آن موافقیم بنده با انواع مشارکتهای اجتماعی  موافقم؛ حالا چه از نوع اشتغال اقتصادی باشد چه از نوع اشتغالات سیاسی و اجتماعی ...

برگرفته از صفحات 159 الی 164 کتاب