راهکارهای عملی درمان وسواس

در مقدمه آمده است :

وسوسه و وسواس نوعی بیماری و به عبارتی شاید بدتر از سرطان است بر همین اساس بحث درباره آن , برای کسانی که دچار این بیماری شده اند و در حقیقت شیطان بر آنها مسلط شده , بسیار ضروری است . زیرا وسواس باعث می شود دین و دنیای افراد مبتلا به آن و اطرافیان آنان در مخاطره عجیبی قرار بگیرد و حتی زندگی روزمره برای آنان سخت گردد. بنابراین وسواسی باید به خدا پناه ببرد وبه فکر درمان خود باشد.

بنابراین از نظ اسلام بیماری وسواس -چه فکری و چه عملی _ قابل درمان است , به شرط آنکه شخص وسواسی با مراجعه به فتاوای مراجع معظم تقلید و علمای وارسته , صد درصد به دستوراتی که در این خصوص ارائه می گردد عمل کند و از اصرار بیجا بپرهیزد زیرا در برخی موارد لجاجت و عدم حرف شنوی بیماران , موجب طولانی شدن مدت درمان و در نتیجه عدم بهبودی آنان می شود. که در این صورت مراجعه به روانپزشک متخصص متدین توصیه می گردد.

به نام خداوند رحمتگر مهربان * بگو : پناه میبرم به پروردگار مردم *فرمانروای مطلق مردم *معبود حقیقی مردم * از شر وسوسه گر پنهانی , آن عقب رونده بازگشت کننده *آن که در سینه های مردم وسوسه می کند*چه از جن باشد و چه از انس *  (سوره مبارکه ناس )

کتاب حاضر حاصل پنج جلسه سخنرانی فقیه اخلاقی و مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مظاهری با موضوع وسواس است که پس از افزودن احکام وسواس _ که عینا از بخش اخلاق رساله توضیح المسائل معظم له استخراج گردیده _ و نیز بخشی از سوالات شرعی از استفتائات مربوط به وسواس و پاسخ های معظم له به شکل  حاضر ارائه می گردد.

کتاب در دو بخش اصلی تنظیم شده است

بخش اول راهکار های عملی درمان وسواس

بخش دوم احکام و استفتائات وسواس

که خود هر یک بخش های دیگری را شامل می شوند.

در بخشی از این کتاب می خوانیم :

مواردی که در درمان وسواس توصیه میشود به شرح ذیل است :

دعا و توسل

اولین سفارش برای درمان این بیماری , دعا, توسل و رابطه با خدا برای رفع این صفت رذیله است . پروردگار عالم در قرآن می فرماید: من معلم اخلاق هستم .هیچ کس نمی تواند خودسازی کند, مگر اینکه رحمت من شامل حال او شود. تا موفق شود و ریشه صفات رذیله را در وجود خود نابود کند .

( یا ایها الذین امنوا لا تتبعوا خطوات الشیطان و من یتبع خطوات الشیطان فانه یامر بالفحشاء و المنکر و لو لا فضل الله علیکم و رحمته ما زکی منکم من احد ابدا و لکن الله یزکی من یشاء و الله سمیع علیم )

ای کسانی که ایمان آورده اید پای از پی گام های شیطان منهید و هرکس پا بر جای گام های شیطان نهد بداند که او به زشت کاری و ناپسند وا می دارد و اگر فضل خدا و رحمتش بر شما نبود هرگز هیچ کس از شما پاک نمی شد ولی این خداست که هرکس را بخواهد پاک می گرداند.

امام صادق علیه السلام فرمودند: شیطان موفق به وسوسه بنده ای نمی شود مگر آن گاه که از یاد خدا روی بگرداند و آن را سبک بشمارد و در جایگاه نافرمانی خدا قرار گیردو فراموش کند که خدا بر پنهان او آگاه است.

و همه خصوصا وسواسی توجه داشته باشند که دعا منهای توسل به جایی نمی رسد.

( کتاب راهکار های عملی درمان وسواس / صفحه 28 و29 )

مطلب ديگري که دوش به دوش همین مطالب است و اهميت زیادی دارد و بدون آن، دعا و توسّل و سایر راهکارها فایده‌ای ندارد، تلاش و فعاليّت خود وسواسی است. و کاري هم که بايد در اين جهت انجام دهد، مبارزه‌ی منفی، یعنی بی اعتنایی است؛ اهمیت ندادن به آن چه تخیّلش می‌گوید، بی اعتنایی به آن چه شیطان درون و شیطان برونش از او می خواهد. این بی‌اعتنایی وسوسه را از بين مي‌برد. اگر در طهارت و نجاست دچار وسواس است، باید نسبت به این موضوع بی اعتنا شود. مثلاً اگر دستش نجس شد، همین مقدار که زیر آب برد یا زیر شیر گرفت، آن را پاک بداند و شستشو را ادامه ندهد.امام باقر«سلام‌الله‌علیه» در این باره می‌فرمایند:

«إِذَا كَثُرَ عَلَيْكَ السَّهْوُ فَامْضِ فِي صَلَاتِكَ فَإِنَّهُ يُوشِكُ أَنْ يَدَعَكَ إِنَّمَا هُوَ مِنَ الشَّيْطَان[1]»

هنگامي كه شکِّ تو در نماز زياد شد، به نمازت ادامه بده و به شكت اعتنا مكن؛ زيرا با اين کار اميد است كه شك از تو دست بر دارد. همانا شك از جانب شيطان است.

و در روايت ديگری، امام معصوم«سلام‌الله‌علیه» می‌فرمایند:

«لَا تُعَوِّدُوا الْخَبِيثَ مِنْ أَنْفُسِكُمْ بِنَقْضِ الصَّلَاةِ فَتُطْمِعُوهُ فَإِنَّ الشَّيْطَانَ خَبِيثٌ يَعْتَادُ لِمَا عُوِّدَ فَلْيَمْضِ أَحَدُكُمْ فِي الْوَهْمِ وَ لَا يُكْثِرَنَّ نَقْضَ الصَّلَاةِ فَإِنَّهُ إِذَا فَعَلَ ذَلِكَ مَرَّاتٍ لَمْ يَعُدْ إِلَيْهِ الشَّك‏ .... إِنَّمَا يُرِيدُ الْخَبِيثُ أَنْ يُطَاعَ فَإِذَا عُصِيَ لَمْ يَعُدْ إِلَي أَحَدِكُمْ[2]»

شيطان خبيث را به شكستن نمازتان عادت ندهيد، چون او را بر اين كار حريص مي‌كنيد، همانا شيطان خبيث به آن چه تكرار شود، معتاد مي‌گردد. پس هر يك از شما به شکّش اعتنا نکند و نماز را زياد نشكند. پس اگر كسي چندين مرتبه اين گونه عمل كند، ديگر شك به سوي او باز نمي‌گردد. همانا شيطان خبيث، مايل است كه از او اطاعت شود، پس اگر از امر او سرپيچي شود، به سوي هيچ يك از شما باز نمي‌گردد.

و همین جا لازم است به افرادی که مبتلا به اين درد هستند، تذکر داده شود که اگر به وسواس خود بی اعتنایی نکنید، به مشکلات بدتر مبتلا مي‌شويد. روزي يک مادر گریه‌کنان همراه دخترش به نزد من آمدند، آن مادر می‌گفت: دخترم وقتی دستشویی می‌رود، حداقل چهار ساعت طول می‌کشد! ما باید با کتک او را بیرون بیاوریم. وقتی هم می‌خواهد نماز بخواند، سه چهار ساعت طول می‌کشد و در آخر هم نمی‌تواند نماز بخواند! خدا نکند کسي به این جا برسد.

اکنون این دختر خانم چه باید بکند؟ خیلی آسان است؛ وقتی کارش در دستشویی تمام شد، خود را در مدت یک دقیقه بشوید و از دستشویی خارج شود. اگر هم می‌گوید نجس است، باید بداند که اين شيطان درون اوست که می‌گوید پاک نشد.

افرادی هم که در غسل کردن وسواسي هستند، بايد اینگونه عمل کنند. وسواسی اگر غسلش بیش از پنج دقیقه ادامه پیدا کند، گناه کرده است؛ گناهش هم خيلي بزرگ است. معنا ندارد چند ساعت براي يک غسل پنج دقيقه‌اي معطّل شود. باور کنيد غسل ائمّه‌ي اطهار«سلام‌الله‌علیهم»، غسل مراجع تقليد بيش از اين طول نمي‌کشد.

هیچ وقت فراموش نمی‌کنم استاد بزرگوار ما، مرحوم آيت الله العظمی محقّق داماد«ره» نقل مي‌کردند: یکی از روحانیون سر حوض مدرسه‌ی فیضیه با خودش کلنجار می‌رفت؛ یعنی یک مقدار وضویش را طول می‌داد. مؤسّس بزرگ حوزه‌‌ي علمیه‌ي‌ قم، مرحوم آیت‌الله‌العظمی حاج شیخ عبد الکريم حائري«ره» اين صحنه را دیدند. جمله‌اي در گوشش گفتند و رفتند.

آيت الله داماد«ره» می‌گفتند: این فرد دیگر تا عمر داشت، براي وضو گرفتن سر حوض مدرسه ديده نشد. بعداً از او پرسیدم: حاج شيخ چه گفت؟

گفت: مرحوم حاج شیخ عبدالکريم گفت: اگر مردم این وضو را از تو یاد بگیرند و خیال کنند وضوی اسلام این است، در روز قیامت چه جوابي داري؟