زنبور عسل مورچگان موریانه

کتاب حاضر اثر  موریس مترلینگ ادغام شده ی سه کتاب زندگی زنبور عسل،زندگی مورچگان و موریانه می باشد.نویسنده در این کتاب به بررسی زندگی زنبور،مورچه و موریانه به زبانی ساده و قابل فهم پرداخته است.کتاب حاضر می تواند برای عموم مردم قابل استفاده باشد و هرکس به قدر دانش خود،از آن استفاده کند و خاطراتی که از مطالعه این کتاب در ذهن باقی می ماند،از لحاظ معنوی،همه وقت قابل استفاده است.

بخش اول کتاب مطالب مبسوطی در مورد زنبور عسل را بیان می کند.زنبور عسل باهوش ترین حیوان پس از انسان به شمارومی آید و زندگی شگفت انگیزی دارد که موریس مترلینگ در کتاب خود به آن پرداخته است.مترلینگ،که خود بیست سال تمام درباره ی زنبور ها مطالعه کرده است،حقایق جالب  و ناگفته ای را در مورد این جانور هوشمند بیان می کند که می تواند از جهات مختلف برای ما سودمند باشد:زنبور های عسل تحت حاکمیت ((روح کندو))قرار دارند و دستورات او را مو به مو اجرا می کنند.

بخش دوم کتاب نیز به زندگانی مورچگان اختصاص دارد.میلیاردها مورچه در سراسر جهان زیست می کنند که ما هر روز آنها را می بینیم ولی بدون توجه از کنارشان می گذریم.آنچه که کتاب های جانورشناسی درباره ی مورچه به ما می گویند،یک سلسله اطلاعات عمومی و تحصیلی است که به زودی آنها را فراموش می کنیم.ولی واقعیت این است که عمر مورچه به قدمت جهان ما می باشد و حتی از انسان نیز قدیمی تر است.

بخش سوم کتاب،زندگانی موریانه را مورد بررسی قرار می دهد.مطالعه در خصوص زندگی موریانه به راحتی مطالعه در مورد زندگی زنبور عسل و مورچگان نمی باشد.زیرا موریانه در اعماق زمین زندگی می کند و برای مطالعه لازم است که به نحوی به لانه آنها نفوذ نمود.استفاده از دوربین عکاسی یکی از روش های مورد استفاده می باشد.به همین دلیل مطالب ذکر شده در مورد زندگی موریانه به گستردگی مطالب مربوط به زنبور عسل و مورچگان نمی باشد.موریانه نیز نظیر دو موجود دیگر به صورت دسته جمعی زندگی می کند و اکثریت جمعیت آنها زندگی خود را وقف جامعه و بقای نسل می نمایند.موریس مترلینگ رفتارهای موریانه شامل رفتارهای زنبور عسل ناشی از خداشناسی این مجود می داند.

در بخشی از این کتاب می خوانیم:

ولی در این موقع که نزدیک ظهر و یا خود ظهر است،هیجان بزرگی بر همین زنبورها مستولی شده و سرازپا نمی شناسند.اما باید دانست که در چنان هیجان عمومی زنبورها،بعضی از آنها هستند که مثل همیشه به صحرا می روند و شیره گل هارا می مکند و به کندو مراجعت می نمایند،شیره را در ظرف مخصوص می ریزند،یا خانه ها را رفت و روب می کنند،یا به پرستاری از بچه زنبورها اشتغال دارند بدون این که در هیجان عمومی شرکت داشته باشند.

اینها کسانی هستند که در مهاجرت شرکت ندارند و در کندو باقی می مانند تا بتوانند شهر راوحفظ کنند و نیز بتوانند از نه یا ده هزار تخم نگاهداری نمایند،هیجده هزار کرم((لارو))را مورد پرستاری قرار بدهند و سی و شش هزار کرم رسیده و بالغ ((ننف))را محافظت کنند و به آنها غذا بخورانند و همچنین هفت و یا هشت شاهزاده خانم را پرستاری کنند.معلوم نیست که چه کسی و بر طبق چه قانونی اینها را انتخاب می نمایند که در کندو  باقی بمانند و به دیگران حکم می کند که از کندو خارج شوند.

چیزی که هست این است که کاملا از دستوری که برای آنها صادر شده اطاعت می کنند و هرگز در مهاجرت شرکت نمی نمایند.خود من چند مرتبه به وسیله مرکب رنگین آنها را رنگ کردم تا ببینم آیا هنگام مهاجرت از کندو خارج می شوند یا نه؟و هر دفعه مشاهده نمودم که هیچ یک از آنها از کندو خارج نشده اند.

(کتاب زنبورعسل،مورچگان و موریانه/صفحه 71)