شرح اسم

پژوهش حاضر شرحی است بر زندگی آیت الله سید علی خامنه ای از  تبار و تولد تا سال های کودکی و نوجوانی; و کارنامه ای است مختصر از آغازین کنش های سیاسی اجتماعی او تا پیروزی انقلاب ا سلامی .قطع نظر از نقش و موقعیت استثنایی ایشان پس از پیروزی انقلاب اسلامی بی تردید آیت الله خامنه ای یکی از عالمان تاثیرگذار در تبیین و ترویج اندیشه سیاسی اسلام و برآمدن انقلاب اسلامی ایران است. بنابراین چنین پژوهشی به معنای بازخوانی و بازگویی بخشی از تاریخ مبارزات ملت ایران است. این کتاب را نمی توان آیینه تمام قد زندگی آیت الله سیدعلی خامنه ای دانست, نه به این جهت که فقط یک دوره از تاریخ حیات ایشان را در برمی گیرد از  این منظر که رسیدن به حقیقت در پژوهش های تاریخی همواره در حد تلاش پژوهشگر باقی می ماند و دست کوشنده او نمی تواند همه مرزهای کشیده شده بر علت و معلول یک زندگی را لمس کند. این کتاب طرحی است از مهمترین وقایع زندگی آیت الله خامنه ای, گزارشی از فراز و فرود حیات مبارزاتی ایشان و به قول اهل منطق, شرح اسم.

برخی از عناوین کتاب عبارتند از:

خاندان

حوزه علمیه مشهد

آشنایی با امام خمینی (رحمة الله علیه )

زندان اول

فرزندان صلبی و کتبی

تنگنای زیستن,نوشتن و گفتن

جست سیاسی

زندان پنجم

فلاتی میان زندان و تبعید

تا پیروزی

در بخشی از این کتاب می خوانیم:

سیدعلی بسیاری از رمان های منتشرشده خارجی را در نوجوانی مطالعه کرد و با زوایای این دنیای ریزبافت , پیوندی یافت که دوام آن همیشگی بود. شگفتی های جهان داستان او را چنان به سوی خود کشید که هر رمانی به چنگ می آورد, خود را در آن غرق می کرد. بعدها گفت: که رمان خوانی او در ابتدا بی هدف بود و تحت تاثیر کششهای داستان پردازی قرار داشت.« اشتباه کردم که همه جور رمان هایی را خواندم [چرا که ] رمان مثل آبی که در خاک نرم نفوذ می کند همه جا را می گیرد; وقت را پر» می کند. اما رفته رفته او به شناخت و جستجوی انسان ها , تمدن ها, فرهنگ ها و مناسبات نهفته در این داستان ها پرداخت و به سوی رمان هایی که زمینه تاریخی داشتند کشیده شد. آشنایی او با تاریخ برخی سرزمین ها از طریق رمان بود. بعدها اعتقاد خود را در این باب چنین بیان کرد:

هیچ بیانی نمی تواند تاریخ را مثل داستان و قصه بیان کند. وقتی درباره تاریخ با زبان غیرهنری حرف می زنیم, مثل این است که از فاصله ده هزار پایی زمین از شهری عکس برمی داریم. طبیعتا ابعاد شهر و خیابان های اصلی شهر هم پیداست, اما در آنجا آدم ها چه کار می کنند؟ خوبند؟بدند؟فقیرند؟غنی اند؟ راحت اند؟ خوابند؟ دعوا می کنند؟ می رقصند؟ اصلا هیچ چیزی معلوم نیست. تاریخ از آن بالا از ده هزار پایی شهری را عکس برداری می کند و به ما نشان می دهد. یک وقت هست شما وارد شهر می شوید ,البته همه کوچه های شهر را نمی توانید ببینید, اما دو سه کوچه شهر یا خیابان شهر را می روید, با افرادش حرف می زنید و از خانه ها عکس برمی دارید; از اتاق ها, از اسباب بازی بچه ها,از بوسیدن یک فرزند توسط مادرش ... همه اینها را ترسیم می کنید و در یک عکس جلوی ما می گذارید. البته یک کوچه است,خیابان است همه شهر نیست, اما می شود آن را تعمیم داد... این زبان هنر از تاریخ است, قصه این است.

(کتاب شرح اسم / صفحه 69 )