اطلاعات بیشتر
کتاب«ولایت فقیه»که اینک متن مصحح آن همراه با پانوشته های توضیحی و مجموعه ای از فهرست ها به جامعه ی اهل فضل و تحقیق و مشتاقان آثار حضرت امام تقدیم می گردد،مجموعه ی سیزده سخنرانی است که حضرت امام خمینی،سلام الله علیه،در فاصله ی سیزده ذی قعده 1389 تا دوم ذی حجه 1389 (مطابق با 1348/11/1 تا 1348/11/20 شمسی)در ایام نجف اشرف ایراد فرموده اند.این سخنرانی ها در همان ایام به صور مختلف،گاهی کامل و گاه به صورت یک یا چند درس تکثیر و منتشر شده است. و پاییز 1349 شمسی. پس از ویرایش و تایید حضرت امام برای چاپ آماده گردید و نخست توسط یاران امام در بیروت به چاپ رسید و پنهانی به ایران فرستاده شد و همزمان برای استفاده ی مسلمانان انقلابی به کشور های اروپایی و آمریکا و پاکستان و افغانستان ارسال گردید.
امام خمینی در کتاب«ولایت فقیه»با عنایت و تاکید بسیار،اصل ولایت که اساس و پایه تمام وظایف است به خصوص ولایت در امر حکومت و جنبه های سیاسی آن را مورد بررسی قرار داده اند. و در این باب علاوه بر تبیین عوامل سیاسی و اجتماعی که سبب شده است تا این مهمترین موضوع اسلامی مورد بی اعنایتی قرارگیرد،ضمن بحث های استدلالی بر همان روش متقن فقهی،به برنامه ریزی عملی برای تحقق ولایت فقیه در امر حکومت با طرح کردن راه های مشخص و قابل عملی نیز توجه داشتند.
بخش مهمی از کتاب «ولایت فقیه»به بیان فرق حکومت اسلامی با سایر حکومت ها اختصاص یافته است و به این نکته اشاره شده است که حکومت اسلامی نوع خاصی از حکومت مشروطه است،یعنی مشروط به قوانین اسلام؛بدین جهت از نظر امام خمینی وظیفه قوه ی مقننه و مجالس قانونگذاری در واقع برنامه ریزی برای وزاتخانه های مختلف و تشکیلات حکومت در محدوده ی احکام اسلامی است نه قانونگذاری مصطلح در سایر حکومت ها.حضرت امام در ادامه مباحث ولایت فقیه به شرایط زمامدار که مستقیما ناشی از طبیعت طرز حکومت اسلامی است اشاره می کند و می فرماید:پس از شرایط عامه،مثل عقل و تدبیر برای زمامدار دو شرط اساسی وجود دارد که عبارتند از:علم به قانون و عدالت.
ولایت فقیه در عصر غیبت موضوع مباحث بعدی کتاب است.امام خمینی با تکیه بر مطالب گذشته می فرمایند:«اکنون که دوران غیبت است و از طرفی بنا است احکام اسلام اجرا شود و از طرف دیگر از خدای متعال کسی برای اجرای احکام تعیین نشده است،6تکلیف چیست؟»و سرانجام پس از بررسی این موضوع چنین نتیجه می گیرند که «خداوند خاصیت حکومتی را که صدر اسلام تا زمان(شروع غیبت) حضرت صاحب علیه السلام موجود بود برای بعد غیبت هم قرار داده است.این خاصیت که عبارت از علم به قانون و عدالت باشد در عده ی بی شماری از فقهای عصر ما موجود است،اگر با هم اجتماع کنند می توانند حکومت عدل عمومی در عالم تشکیل دهند»
حضرت امام پس از این مباحث به هدف های عالی حکومت و خصال لازم برای حاکم اشاره می کنند و با ذکر اخبار و استدلال بر آن ها به اثبات ولایت برای فقیه در معنای تصدی حکومت می پردازند که قسمت اعظم این کتاب را همین مباحث تشکیل می دهد.بخش پایانی کتاب به ضرورت برنامه ریزی مبارزه ی طولانی برای رسیدن به این هدف الهی اختصاص یافته است.امام خمینی در این قسمت ابتدا به مساله تبلیغات و اهمیت و ضرورت آن ها اشاره می کنند و می فرمایند:باید اجتماعات در خدمت این دو امر قرار گیرد.باید در این مورد مثل عاشورا برخورد شود باید کاری کرد که راجع به حکومت اسلامی موج به وجود آید و اجتماعات برپا گردد. و نباید منتظر بود که زود به نتیجه برسد بلکه باید به یک مبارزه ی طولانی همت گماشت.
