معراج السعاده نوین

کتاب "معراج السعاده نوین"به قلم علامه ملا احمد نراقی، باموضوع اخلاق اسلامی، این کتاب از سه بخش تشکیل شده است که عبارتند از:

• بخش اول: معرفی قوای نفس
• بخش دوم: موظبت بر اخلاق پسندیده
• بخش سوم: فضایل و رذایل اخلاقی

در بخشی از این کتاب می خوانیم:

دنیای پسندیده و دنیای ناپسند
پیش تر گفته شد که دنیا دو گونه است: دنیای پسندیده و دنیای ناپسند و ملعون. رسیدن به مراتب بالای سعادت و رستگاری و راه یافتن به مهمانی قرب الهی فقط با صفای دل دوستی خدا و انس با حضرتش میسر می شود. بازداشتن نفس از خواسته های دنیایی و عبادت کردن عامل صفای قلب است. حب الهی هم به وسیله ی معرفت یافتن به او حاصل می شود و معرفت به خداوند متعال هم با تفکر دایم در آفریده های شگفت الهی به دست می آید. راه دست یابی به انس پروردگار نیز کثرت یاد خدا و مداومت بر آن است. با این صفات میتوان خود را نجات داد و به مراتب اعلای سعادت رساند و باقیات الصالحات، چیزی جز اینها نیست. شکی نیست هرکس که به دنبال کسب این صفات و عوامل آنها باشد، گام بردارنده در مسیر آخرت است. از طرفی روشن است که تحصیل این صفت ها منوط به سالم بودن بدن است و لازمه ی سلامت بدن هم غذایی است که انسان میخورد تا زنده بماند؛ لباسی است که میپوشد و خانه ای است که در آن سکنی میگزیند و هر یک از این سه محتاج اسبابی است تا به وسیله آنها به دست آیند.
هرکس از دنیا همین مقدار را برای به دست آوردن آخرت، بردارد، اهل دنیا نخواهد بود بلکه دنیای چنین کسی مزرعه ی آخرت اوست اما اگر کسی کمتر از این مقدار را هم برای لذت نفس (نه برای تحصیل آخرت) استفاده کند، اهل دنیا خواهد بود. به طور کلی خوش گذرانی و لذت در دنیا دوگونه است:
یکی آن که صاحبش را گرفتار عذاب اخروی کرده و آن را حرام می نامند و دیگری، گرچه باعث عذاب نمی شود اما باعث طولانی شدن دوران حساب و کتاب در قیامت و محروم شدن از درجات عالی و مراتب والا در آخرت میگردد که آن را حلال مینامند. هرکس با نگاهی تیزبین بنگرد میداند که معطل شدن در عرصه قیامت برای پاسخگویی نیز نوعی عذاب است. اگر طول حساب هم نباشد از دست دادن درجات عالی بهشت و حسرت و پشیمانی ناشی از تعویض آن مراتب و درجات با لذتهای پست دنیا هم عذاب سنگینی است. هرکس میخواهد وضعیت خود را بداند باید توجه کند و ببیند که هرگاه امثال او در مرتبه ای از مراتب دنیا از او پیش افتاده و بالاتر از او بایستند و او به خاطر کوتاهیهای خود تنزل یافته و پایین تر واقع شود چه قدر حسرت و ندامت دارد در صورتی که مراتب دنیا ماندگاری ندارند و به انواع پلیدی ها آمیخته اند. پس باید بداند هرگاه سعادتی از دست او برود که تمامی مردم روزگار از بیان وصف و عظمت آن ،عاجزند چه حالی خواهد داشت.

برگرفته از صفحات 396 و 397 کتاب