خودشناسی برای خودسازی

موضوع بحث عبارت است از: «انسان از این نظر که موجودی است کمال پذیر» و هدف و فایده آن عبارت است از : «شناختن کمال حقیقی و راه رسیدن به آن» و اسلوب آن عبارت است از :«بررسی بینش های درونی خویش برای بازشناختن خواست ها و کشش هایی که در وجود ما برای کمال نهاده شده،و عواملی که ما را در راه رسیدن به آن کمک می کند و بررسی شرایطی که می توان از آنها برای این منظور بهره برداری کرد».

برای اثبات مطالب می کوشیم به دریافت های وجدانی و براهین ساده عقلی اکتفا کنیم،و با استفاده از روشن ترین و قطعی ترین معلومات ،به کشف مجهولات نایل آییم،و در موارد لزوم به دلیل های پیچیده عقلی و نقلی اشاره ای می کنیم.

در بخشی از کتاب می خوانیم:

آیا کمال حقیقی انسان را میتوان با تجربه شناخت؟

ممکن است کسی چنین بیندیشد که همان گونه که کمال یک درخت یا یک حیوان را میتوان از راه تجربه و آزمایش شناخت، نیز ممکن است در مورد انسان به کمک تجارب و آزمایشهای علمی، این مسأله را حل کرد. یعنی می توان افراد بسیاری را در زمان ها و مکان های مختلف بررسی کرد و دید که به چه کمالاتی نایل میشوند و آخرین حد آنها چیست؟ و به همین وسیله میتوان شرایط تکامل و راه وصول به کمال نهایی را نیز باز شناخت.
ولی با اندکی تأمل روشن می شود که مطلب در مورد انسان به این سادگی نیست؛ زیرا اولاً انواع نباتات و حیوانات از نظر کمالات وجودی در درجه نازل تری از انسان قرار دارند و از این رو، عموم انسانها می توانند کمالات آنها را بشناسند و بررسی کنند؛ ولی افرادی از انسان که به کمالات حقیقی نایل نشده باشند نمی توانند درک کنند که سنخ این کمالات چیست و چه کسانی واجد آن هستند و از این لحاظ نظیر کودکانی هستند که بخواهند کمال ویژه افراد بالغ را بیازمایند بلکه تنها نخبگانی که دست کم به مراتب اولیه کمال حقیقی انسان نایل شده اند. می توانند در این بررسی سهیم باشند

برگرفته از صفحه 22 کتاب