مدیریت و سازندگی

کتاب “مدیریت و سازندگی” محصول تنظیم و تدوین چند سخنرانی از استاد علی صفایی حائری در ابتدای دهه شصت است. در فصل اول، فضای مدیریتی امام خمینی (ره) در ابتدای انقلاب و تشکیل سازمان‌های انقلابی در آن زمان با مدیریتی خاص، دست‌مایه اولیه برای طرح سؤال درباره مدیریت و سازماندهی اسلامی شده است.

در فصول دوم و سوم، زمینه‎ها و خطوط کلی چنین مدیریتی طرح می‌شود و معلوم می‌شود تربیت و سازندگی نقشی اساسی در این نوع مدیریت دارد. در فصل چهارم، روش مدیریت اَلله، رسول، امام و ولی‌فقیه مرور می‌شود. در فصل پنجم هم روابط سازمانیِ چنین سازمانی توضیح داده می‌شود.

در بخشی از کتاب می خوانیم:

مدیریت الله  
تمامی هستی یک سازمان بزرگ است و خداوند مدیر و پروردگار این سازمان است.  
و مدیریت و ربانیت او در مورد «پدیده های مجبور» با امر و نظام و قانون و  غریزه است؛ و در مورد پدیده های آزاد و در رابطه با انسان، انسانی که با ترکیب  خاصش به آزادی رسیده و به خودآگاهی دست یافته با هدایت؛ یعنی با بینات و  کتاب و میزان است؛ و نتیجه این هدایت به پا ایستادن انسان است؛ یا بر پای کفر  و یا بر پای شکر .
آنجا که انسان بر پای کفر در برابر خدا ایستاد و آنجا که انسان آزاد عصیان کرد و او را نپذیرفت، این وجود کافر چشم پوش یا با آن هایی درگیر می شود که با پای  شکر و بر پای قسط ایستاده اند و یا با نظامی که او به پا داشته و سنت هایی که او  گذاشته؛ که تمامی این سازمان در هنگام کفر و عصیان این ها، سپاه خداست: (وَلِله  جُنُودُ السَّماواتِ وَالْأَرْضِ ) .  
و آن جا که انسان آزاد به سوی نور خدا آمد و با حجت باطن، رو به حجت ظاهر گذاشت و به وحی پایبند شد و هدایت خدا را پذیرفت، هدایت ها ادامه می یابد و  این انسان با رنج ها و درگیری ها رنج های غربت و درگیری ها با کافران چشم پوش و غافلان فراموشکار روی به سوی خدا می گذارد؛ و این خداست که او را می پرورد و رهبری می کند تا در هنگام ،عجزش با عزت اضطرار به سوی خدایش چنگ بزند و  با او به سوی او گام بردارد که این ها بر مرکب هدایت او نشسته اند و بر چنین مرکبی به چنان معراجی می رسند که( اولئكَ عَلى هُدًى مِنْ رَبِّهِمْ ) .  
این مدیریت و این ربانیت و این هدایت و رهبری ،خداست که بر تمامی هستی مسلط است و در رابطه با انسان شرایط انتخاب او را فراهم می کند و دو راه را پیش  پای او می گذارد؛ همان طور که در نهاد او دو طینت را گذاشته بود و این انسان با این ترکیب از این طینت ها و در کنار این دو راه می تواند عصیان کند و با دست مؤمن ها و با دست نظام خدا عذاب شود و می تواند اطاعت کند و در هنگام عجز و اضطرار هم با او به سوی او راه یابد و تمامی رنجها و دردها و درگیری ها نردبان او  شوند و هدیه ای برای قرب او باشند.

برگرفته از صفحات 89 الی 90 کتاب