آداب نماز شب

کتاب آداب نماز شب که اثر ارزشمند فقیه فاضل و محقق و دانشمند توانا مرحوم ملاعلی‌اکبر ایجی اصفهانی است که ایشان از نیکان و عالمان متهجد و متعبد روزگار خویش بوده است، از جمله رساله‌ها و کتاب‌های بسیاری است که علمای بزرگ و نویسندگان اسلامی در مورد فضیلت و اهمیت و همچنین در آداب و ادعیه نماز شب تألیف نموده‌اند. از مهمترین عناوین کتاب آداب نماز شب میتوان به اهمیت دعا و نماز شب و نکوهش غفلت، ذکر آداب خوابیدن و برخاستن از خواب، اهمیت بیداری شب، اهمیت طلب حاجات،فضیلت گریه کردن، آداب خوابیدن، آداب برخاستن از خواب و نکوهش مال اندوزی اشاره کرد.

در بخشی از کتاب می خوانیم:
فصل هشتم : فضیلت گریه کردن  
بدان که گریه در نیم شب، بسیار فایده می دارد؛ چه در دنیا و چه در عقبی گریه دل را رقیق می کند و دل که رقیق شد به خدای نزدیک می شود.  
از حضرت صادق - صلوات الله علیه - روایت است که: هرگاه دیده گریان شد و اشک ریختن گرفت و تزلزل در اعضا به هم رسید و دل در خوف و اضطراب شد پس غنیمت دان و بدان که خدای تو روی لطف به تو کرده  است» 
در آن وقت مرا از دعا فراموش مکن که عجب وقتی است ! فرمودند خداوند به موسی بن عمران که:
«يَابنَ عمران آمل خود را در دنیا کوتاه کن و آرزوی دراز مکن که طول آمل دل را سخت  می کند و از من دور خواهد ماند یا بن عمران دعای قسی القلب در پیش من مستجاب نمی شود.» 
رسول خدا فرمودند که: «خدا بنده ای را که دوست دارد دلی به او می دهد که نوحه کند و اندوهناک باشد بدانيد كه إِنَّ اللهَ يُحِبُّ كُلَّ قَلبِ حزین؛ [خدا] دوست می دارد دلی را که اندوه داشته باشد.  
و بدانید که داخل آتش نخواهد شد آن کسی که چشمش از ترس خدا گریان باشد و دلش بریان باشد، چنان چه شیر در پستان که برون آید عود به پستان نخواهد کرد گریه کنندگان در دار دنیا از ترس خدا آتش جهنم را نخواهند دید و بدانید که هرگاه دشمن  بدارد بنده خود را دل او را راهی به خنده کردن مینماید پس خنده کننده دلش می میرد و دل که مرده شد امید خیر در او نخواهد بود پس کم بخندید و بسیار  بگریید».  
و از جمله وصیت خدا پیغمبران خود را گریه کردن است عیسی بن مریم را وصیت فرمودند:  
«ای عیسی! باید دو چشم تو در پیش من اشک ریزان باشد و دلت از خوف من ترسان بداری و بر سر قبرستان ها بروی و از قبرهای ایشان پند و نصیحت برداری و ندا کنی مرده ها را که من هم به شماها ملحق خواهم شد.  
ای عیسی! اشک بریز که من دوست می دارم آن چشمی را که در پیش من بسیار گریه کند و دوست میدارم دلی را که از من خائف باشد.  
ای عیسی! استغاثه کن به من در شدت ها و از من طلب کن که نیست به غیر از من کسی که فریاد رس باشد، منم أكرم الأكرمين، منم أرحم الراحمين، منم فريادرس درماندگان».
و به موسی بن عمران فرمودند که:
«یابن عمران! كُنْ إِذَا دَعَوْتَنِي خَائِفاً مُشْفِقاً وَجِلاً، وَعَفْرْ وَجْهَكَ فِي التَّرَابِ، وَ  اسْجُدْ لِي بِمَكَارِمِ بَدَنِكَ، وَ اقْنُتْ بَيْنَ يَدَيَّ فِي الْقِيَامِ».
ای موسی! باش چنان که هرگاه بخوانی مرا با خوف باشی و اعضا و دل تو لرزان و ترسان باشد و روی خود را به خاک بمال و سجده کن مرا به آن و به خاک برسان مواضع  شریفه بدنت را و در ایستادن در برابر من خشوع کن.و در ادامه فرموده است و دست بردار و تضرّع كن و مناجات کن مرا با دل ترسان و تورات را بخوان و جهال قوم خود را تعلیم کن و بگو فرو مروید در غفلت که عذاب من بسیار به درد آورنده است.  
ای موسی !طولِ امل نداشته باش که طول امل دل را سخت می کند و دل سخت از من دور است.  
ای موسی! همیشه جامه کهنه بپوش و دلت را از ترس بمیران که طغیان نکند و خاک نشین باش و کم نام باش در میان اهل زمین و معروف باش در میان اهل آسمان ها. چون  شب شود و دیده های مردم به خواب رود تو برخیز و گریه کن تا اهل آسمان ها تو را  بشناسند و مردم از ناله ات خبر نداشته باشند. چراغ شب باش که شب را زنده بداری به  بیداری و ناله و فریاد کن از تشویش گناهانت به سوی من مانند کسی که از شیر بگریزد و استغاثه کند به سوی من فرار کن و از من طلب کن که نیست فریادرسی تو را و به  پیش من بفرست ذخیره های آخرت خود را.»
رسول خدا فرمودند: «میان بهشت و دوزخ عقبه ای هست که از او نمی گذرد مگر گریه کنندگان.
خدای من فرمود: «ای احمد عبادت کنندگان نمی رسند به درجه گریه کنندگان و من به جهت گریه کنندگان قصری در بهشت ساخته ام که به عزت و جلال و بها و مجد خود قسم یاد می نمایم - ای احمد - که به آن نمی رسند مگر گریه کنندگان.»

برگرفته از صفحات 71 الی 73 کتاب