آوای درد

دست یابی به مقتلی جامع و صحیح السند و معتبر برای جامعه شیعی ایران دغدغه ای به جا بوده است. گویا تا پیش از این کتاب کتاب لهوف سید بن طاووس به طور کامل به فارسی ترجمه نشده بوده است. ان چه مسلم است این که این کتاب را قدیمی ترین و شاید نخستین ترجمه فارسی از لهوف دانسته اند. رضا قلی خان شقاقی تبریزی شقاقی تبریزی سرابی شاعر و تاریخ نویس دوره قاجار و از منشیان ناصرالدین شاه است.این کتاب در سال 1239 شمسی به خط نستعلیق نگاشته شده.

برخی از تغییرات مصحح کتاب عبارتند از:

در برخی موارد در نقل قول ها نویسنده یا نسخه پرداز دچار اشتباه شده و تصرف فاحشی در کلمات اشعار داشت که با توجه به منابع موجود,این اشعاراصلاح شده اند و در صورت لزوم در پاورقی اشاره رفته اند.

نویسنده, متن احادیث و روایات از معصومین را از جمله خطبه رسول اکرم, امام حسین و امام سجاد و حضرت زینب علیهم السلام را به نظم ترجمه کرده و در این موارد به ترجمه او بسنده شده. در این دست عبارات, ترجمه آن در داخل قلاب به متن نویسنده افزوده شده.

در برخی موارد اشعار یا عبارت های عربی,غلط یا جابجا نوشته شده بود که مطابق دقیق ترین منابع موجود اصلاح شده است. کلمات دشوار و یا قدیمی را در پاورقی با استفاده از فرهنگ لغت دهخدا ترجمه شده.در نسخه چاپ سنگی , برای اینکه ترجمه های منثور از متن اصلی کتاب قابل تفکیک باشد, عبارت « قال الشارح » و یا نظایر ان را افزوده بود که در این نسخه نیامده است

پرداخت عمیق و ترجمه دقیق مترجم در این کتاب, در خور تحسین و تمجید است. درست است که برخی واژگان و عبارات این کتاب ممکن است امروز برای مخاطب عام نامانوس جلوه کند, اما خواندن با این نثر, او را با سبک روضه خوانی قاجاری آشنا خواهد ساخت.

این کتاب در سه مسلک تنظیم شده است

مسلک اول در بیان اموری است که پیش از قتال واقع شده است

مسلک دوم در بیان جنگ و حوادث روز عاشورا

مسلم سوم در بیان حوادث پس از عاشورا و شهادت امام

در بخشی از این کتاب می خوانیم:

راوی گوید: زمانی که امام مقتل و مصرع جوانان و احبای خویش را ملاحظه فرمود, مصمم شد که به نفس نفیس خود, به جنگ آن ملاعین اقدام نماید. و این کلام را در آن مقام ادا فرمودند: هل من ذاب یذب عن حرم رسول الله هل من موحد یخاف الله فینا هل من مغیث یرجو الله باغاثتنا هل من معین یرجو ما عندالله فی اعانتنا. پس صدای زنان به نوحه و عویل بلند شد. بعد از آن به درخیمه تشریف برده و به حضرت زینب علیها السلام فرمود: یا زینب, اصغر جگرگوشه مرا نزدیک من آر تا او را وداع کنم. چون آن طفل را آوردند, آن بزرگوار به کنارش گرفت و می بویید و می بوسید.

در این بین حرملة بن کامل ( علیه العنه) تیری به کمان گذاشته, گلوی آن طفل را نشان و دل مستمند حجت خدا را به تجدید محنت و بلا امتحان ساخت و آن طفل بی گناه به آهی درگذشت. امام به جناب زینب علیها السلام فرمود:خُذیه. و تیر آن کافر مشئوم را از حلقوم پاره جگر خود بیرون کشید و دست های مبارک خویش را به زیر نای آن قطره دریای نور پیش آورد. چون دست از دم و دل از غم و دیده از نم مملو شد, به سوی آسمان بینداخت و گفت: هون علی ما نزل بی انه بعین الله.

حضرت امام محمدباقر (علیه السلام) فرمود: از آن خون قطره ای به جانب زمین برنگشت.

( کتاب آوای درد / صفحه 127 )