اطلاعات بیشتر
در مقدمه کتاب معراج السعاده ملا احمد نراقی شامل در باب زندگینامه آن عالم فرزانه و شرح مجاهدت و تلاش های علمی و مبارزات ایشان در برابر پادشاه ظالم وقت فتحعلی شاه است. این عالم وارسته در جریان حمله روس ها به ایران باتفاق علمای دیگر حکم جهاد صادر می کنند.در آخر مقدمه اسامی تالیفات مرحوم ملا احمد نراقی آمده است. کتاب معراج السعاده کتابی در سیر و سلوک است و آیت الله بهجت از آن به عنوان برنامه ای برای سیر و سلوک نام برده اند.
کتاب مرحوم ملا احمد نراقی در پنج باب تنظیم شده است
باب اول بیان بعضی مقدمات نافعه, از حالات نفس و منفعت فضایل اخلاق
باب دوم سبب انحراف اخلاق از جاده پسندیده و حصول اخلاق ذمیمه
باب سوم در بیان محافظت اخلاق حمیده از بیرون رفتن از حد اعتدال
باب چهارم در تفصیل انواع اخلاق و بیان شرافت فضایل و کیفیت انتساب آنها
باب پنجم اسرار و آداب عبادت
در بخشی از این کتاب می خوانیم:
عجب و خودبزرگ بینی و مذمت آن
و آن عبارت است از اینکه آدمی خود را بزرگ شمارد, به جهت کمالی که در خود بیند, خواه ؟آن کمال را داشته باشد یا نداشته باشد و خود همچنان داند, که دارد و خواه آن صفتی را که دارد و به آن می بالد, فی الواقع هم کمال باشد یا نه. و برخی گفته اند: عجب آن است که صفتی یا نعمتی را که داشته باشد, بزرگ بشمرد و منعم آن را فراموش کند.و فرق میان این صفت و کبر آن است که , فرد متکبر خود را بالاتر از غیر ببیند و مرتبه خویش را بیشتر شمارد, ولی در این صفت پای غیری در میان نیست, بلکه معجب آن است که به خود ببالد و از خود شاد باشد و خود را به جهت صفتی شخصی شمارد و منعم این صفت را فراموش کند. پس اگر به صفتی که داشته شاد باشد از اینکه نعمتی است از خدا که به او کرامت فرموده و هر وقت بخواهد می گیرد, و از فیض و لطف خود عطا کرده است, نه از استحقلقی که این شخص داردعجب نخواهد بود .
و اگر صفتی که خود را به آن بزرگ می شمارد, داند که خدا به او کرامت فرموده استولی چنین داند که حقی بر خدا داردکه باید این نعمت و کمال را به او بدهد, و مرتبه ای برای خوددر پیش خدا ثابت داند, و استبعاد کند که خدا سلب این نعمت را کند و ناخوشی بر او برساند, و از خدا به جهت عمل خود توقع کرامت داشته باشد, این را دلال و ناز می گویند و از عجب بدتر است.
( کتاب معراج السعاده / صفحه 270 )
